Trẻ em ở Đức từ khi biết nhận thức đã có thói quen độc lập, sẵn sàng chịu trách nhiệm và luôn biết suy nghĩ trước sau. Bí quyết nằm ở cách dạy con của người Đức, phương pháp từ lâu được cha mẹ ngoại quốc quan tâm và ngưỡng mộ.
1. Cách dạy con của người Đức từ thuở nhỏ
Cách dạy con của người Đức tập trung vào tính độc lập, trách nhiệm, tôn trọng và biết yêu thương. Phương pháp nuôi dạy trẻ này dần được nhiều bố mẹ trên thế giới áp dụng, đạt những hiệu quả bước đầu.
1.1. Dạy con tự lập
Trẻ em Đức được dạy về tính tự lập ngay khi biết nhận thức về thế giới xung quanh. Cha mẹ hướng dẫn các con cách tự chăm sóc bản thân trong khả năng của bản thân, đơn giản như tự ăn, tự thay quần áo hay chủ động dọn dẹp đồ chơi.
Một ví dụ khác để bạn hình dung dễ hơn, khi trẻ ngã cha mẹ hoặc người lớn sẽ không lập tức đỡ con, mọi người cho con thời gian tự đứng lên. Phụ huynh cũng không đổ lỗi cho những đồ vật, thay vào đó phân tích lý do vì sao ngã, giúp trẻ tránh vấp phải trong tương lai.
1.2. Tập trung trải nghiệm thực tế
Giáo dục Đức giống với đại đa số quốc gia phương Tây khác, cha mẹ bắt đầu giáo dục trẻ thông qua các hoạt động ngoại khoá. Ở những cấp học thấp như mầm non, tiểu học, phụ huynh không đặt nặng các bộ môn như toán hoặc văn.
Cách dạy con của người Đức đặc biệt hướng đến kết nối với thiên nhiên, như có dải ngân hà có bao nhiêu hành tinh, đặc điểm các loài động vật, địa điểm kiến trúc,… Theo thời gian, trẻ có một lượng lớn kiến thức xã hội cũng như phát triển thể chất.
Mọi trường học, khu chung cư, dân cư ở Đức đều xây dựng những công viên, khu vui chơi cho trẻ nhỏ. Điều này hỗ trợ kích thích khả năng vận động của trẻ thay vì ngồi một chỗ nghịch điện thoại.
1.3. Yêu thương động vật
Trước khi hoàn thiện nhận thức về yêu thương giữa con người với con người, các bé được dạy về tình yêu thương thú cưng, động vật hoang dã ngoài tự nhiên. Bạn dễ dàng bắt gặp hình ảnh trẻ em Đức vui chơi bên những chú sâu, chuột hay nòng nọc.
Một vài bang ở Đức ra quy định cấm giết ong, bạn có thể đóng phạt khoảng 30€ kèm những lời chỉ trích. Trẻ cũng được cha mẹ dạy về điều này, giúp các con hình thành ý thức từ thuở bé thơ.
1.4. Bảo vệ thiên nhiên
Cha mẹ Đức tin rằng dạy con biết cách bảo vệ, trân quý thiên nhiên từ nhỏ sẽ giúp trẻ trở thành một công dân tốt. Phụ huynh không ngần ngại giải thích về tầm quan trọng của môi trường, tác động nguy hại khi bị ô nhiễm không khí, nguồn nước hay ánh sáng.
Cách dạy con của người Đức về bảo vệ thiên nhiên tương đối đa dạng, thông qua sách, xem phim hoặc trực tiếp khám phá. Những buổi dã ngoại, cắm trại được tổ chức đều đặn, giúp trẻ được tiếp xúc gần nhất với các loài động, thực vật.
Những hành động đơn giản như phân loại rác thải, vứt rác đúng nơi quy định cũng được cha mẹ chỉ dạy tỉ mỉ. Để trẻ hình thành được ý thức, phụ huynh cũng cần chuẩn mực trong từng đầu việc.
1.4. Kiên nhẫn, không quát mắng
Cha mẹ Đức rất kiên nhẫn trong việc dạy bảo, hướng dẫn con trẻ. Nếu trẻ không nghe lời, có những hành động xấu, trẻ sẽ được phân tích và nhận hình phạt như cấm xem vô tuyến, không được ăn đồ ngọt hoặc không được đi chơi.
Trường hợp trẻ không tuân thủ, bắt đầu quấy khóc, cha mẹ sẽ cho con không gian riêng để bình tĩnh và không dỗ dành. Cách dạy này của người Đức giúp trẻ cân nhắc mọi hành động trước và sau, tự xem xét trước khi thực hiện.
Cách ứng xử trong cuộc sống, xã hội cũng được phụ huynh khéo léo truyền tải qua những mẩu truyện ngắn. Theo thời gian, trẻ em Đức hình thành tính cách biết chia sẻ, hợp tác và tôn trọng.
1.5. Trẻ có quyền lựa chọn
Cha mẹ Đức không áp đặt con cái phải làm việc này hay việc kia, trẻ hoàn toàn có quyền lựa chọn. Đơn giản ngay trong bữa ăn hàng ngày, các bé được quyết định món ăn và đồ uống theo sở thích cá nhân.
Hoặc khi trẻ lớn hơn, dần xác định sở thích về thời gian, vật nuôi, ngành học,… cha mẹ đều trao quyền chủ động cho trẻ. Tất nhiên, phụ huynh vẫn tham gia định hướng, đưa lời khuyên về chặng đường tương lai của trẻ.
Thông qua cách giáo dục này, trẻ em Đức học được cách tôn trọng cha mẹ, bạn bè và mọi người ngoài cộng đồng. Trẻ cũng biết cách đối diện với quyết định của bản thân thay vì đổ lỗi cho người khác.
2. Quy tắc cốt lõi trong cách dạy con của người Đức
Người Đức tuân thủ 10 quy tắc cốt lõi trong quá trình nuôi dạy con cái trưởng thành. Cụ thể:
- Hãy để con tự làm, chỉ giúp đỡ khi thực sự cần thiết.
- Cha mẹ chịu một nửa trách nhiệm về khuyết điểm của con.
- Cha mẹ lấy mình làm gương để chỉ dạy con cái.
- Luôn nói với trẻ hãy tự đứng dậy khi vấp ngã.
- Gieo mầm yêu thương, vị tha thay vì bạo lực trong trẻ.
- Để trưởng thành con cần học cách tranh luận.
- Yêu và được yêu là điều quý trọng nhất cuộc đời.
- Không bao bọc trẻ quá mức, con trưởng thành cùng với những va chạm đời thực.
- Tuyệt đối không áp đặt suy nghĩ cha mẹ lên quyết định của con.
- Giảng dạy con xã hội vận hành theo quy tắc và trật tự.
Cách dạy con của người Đức nổi bật với 3 giá trị cốt lõi, bao gồm độc lập, trách nhiệm và tôn trọng. Trẻ được nuôi dạy, sống trong môi trường giáo dục Đức khi trưởng thành trở nên tự tin, sáng tạo và không ngừng đóng góp cho xã hội.
